ΩΔΗ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ-Ακάθιστος ύμνος

Η Παναγία σώζει τους χριστιανούς – Οι χριστιανοί προσεύχονται   

                στη  Θεοτόκο  για τη σωτηρία τηςΠόλης
                                        

    

Πρόκειται για το δημοφιλέστερο ύμνο(ακολουθία) της Ορθόδοξης Εκκλησίας, το  δημοφιλέστερο ύμνο, όμως, και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ψάλλεται κατά την έναρξη Των Νηστειών ή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και κατά τις πρώτες πέντε εβδομάδες, αμέσως μετά την Καθαρή Δευτέρα και κάθε Παρασκευή. Ψάλλεται δε σε τμηματική διαδικασία, κατά τις πρώτες τέσσερις Παρασκευές και ολόκληρος την πέμπτη Παρασκευή. Ο ύμνος είναι χωρισμένος σε τέσσερις στάσεις: α’, β’, γ΄, δ΄ και  την «ολοκληρωμένη» ε΄ στάση. 

      Ο Aκάθιστος Ύμνος είναι γενικά εγκώμιο προς τη Θεοτόκο. Εξυμνεί τον Ευαγγελισμό και τη Γέννηση στο πρώτο μέρος, επίσης τη γέννηση του Χριστού στη δεύτερη στάση, την προσκύνηση των μάγων, τη φυγή στην Αίγυπτο και τα σχετικά με το Συμεών το Θεοδόχο. Στην τρίτη στάση καταδεικνύει την ανακαίνιση της Κτίσης από τον ερχομό του Κυρίου, την κατάπληξη σοφών και αγγέλων και στην τέταρτη και τελευταία στάση εξυμνεί ξανά τη Θεοτόκο με όλους εκείνους τους ανεπανάληπτους εγκωμιασμούς που έγραψε ποτέ ποιητής ή ψαλμωδός.
      Ο Ακάθιστος Ύμνος εψάλει για πρώτη φορά στην Κων/πολη το 626 μ.Χ. στην ανάμνηση της μεγάλης και σωτήριας νίκης κατά των Περσών και Αβάρων. Το 626 μ.Χ. η Κωνσταντινούπολη βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση.  Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος, με το μεγαλύτερο μέρος του βυζαντινού στρατού, είχε εκστρατεύσει εναντίον των Περσών. Τότε οι Πέρσες συμμάχησαν με τους Αβάρους και με πολυάριθμο στρατό πολιόρκησαν την πρωτεύουσα του Βυζαντίου από στεριά και θάλασσα.
Ο πρωθυπουργός Βώνος και ο Πατριάρχης Σέργιος οργάνωσαν υπεράνθρωπη αντίσταση και απέκρουσαν τις σφοδρές επιθέσεις των εχθρών. Όσοι μπορούσαν να κρατήσουν όπλα βρίσκονταν στις επάλξεις, ενώ ο άμαχος πληθυσμός κατέκλυζε τις εκκλησίες και προσευχόταν στο Θεό και τη Θεοτόκο Μαρία για τη σωτηρία της Πόλης. Ο Πατριάρχης με την εικόνα της Παναγίας περιφερόταν στα τείχη και εμψύχωνε τους πιστούς υπερασπιστές. Η τελική επίθεση όμως είχε ξεσπάσει και οι αμυνόμενοι φαινόταν ότι δε θα άντεχαν για πολύ ακόμη.

       Τότε συνέβη κάτι απροσδόκητο και φοβερό. Μια πολύ δυνατή θύελλα ξέσπασε ξαφνικά και τα εχθρικά καράβια, που πολιορκούσαν τη Βασιλεύουσα, άρχισαν να καταποντίζονται το ένα μετά το άλλο. Έντρομοι οι εχθροί εγκατέλειψαν την πολιορκία και τράπηκαν σε φυγή. 
Ένα μεγάλο θαύμα είχε γίνει και οι υπερασπιστές της Πόλης απέδωσαν τη σωτηρία τους στην πολιούχο τους Θεοτόκο. Το βράδυ της επόμενης μέρας, όλοι οι κάτοικοι συγκεντρώθηκαν στον ιερό ναό της Παναγίας των Βλαχερνών, για να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους. Εκεί όλοι μαζί έψαλλαν όρθιοι τον Ύμνο στην Παναγία, που έμεινε στην ιστορία με το όνομα «Ακάθιστος Ύμνος» , «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ Τα Νικητήρια», καθιστώντας τον πλέον, από το διηγηματικό ιστορικό δογματικό του τόνο ύμνο, σε δοξολογικό και εγκωμιαστικό ύμνο.

       Από τότε ο Ακάθιστος Ύμνος συντροφεύει σε κάθε δύσκολη στιγμή όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς. Ο υμνογράφος είναι άγνωστος και πολλές υποθέσεις και απόψεις υπάρχουν για το πρόσωπό του. Κάποιοι δέχονται ως ποιητή το Ρωμανό το Μελωδό (6ος αιώνας). Ο ταπεινός αλλά μεγαλοφυής ποιητής, δεν ενδιαφέρθηκε για τη διάσωση του ονόματός του, όπως συνήθιζαν να κάνουν οι περισσότεροι υμνογράφοι ή αγιογράφοι κατά τη βυζαντινή περίοδο.  

                                           

                                            Τῇ ὑπερμάχῷ στρατηγῷ τὰ νικητήρια, 
                                            ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια,

                                            ἀναγράφω σοι ἡ πόλις σου, Θεοτόκε,

                                            ἀλλ' ὡς ἔχουσα τὸ κράτος ἀπροσμάχητον, 
                                            ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον, 
                                             ἵνα κράζω σοί,

                                             ΧαῖρεΝύμφη ἀνύμφευτε.

 

Σ’ Εσένα Θεοτόκε, την Υπέρμαχο Στρατηγό,

μ’ ευγνωμοσύνη η Πόλη σου αποδίδει τη νίκη.

Και σου αναπέμπει θερμές ευχαριστίες,

επειδή (με τη δική σου επέμβαση)

λυτρωθήκαμε απ’ τις συμφορές.

Εσύ όμως που η δύναμή σου είναι ακατανίκητη,

ελευθέρωσε κι εμένα από κάθε είδους κινδύνους,

για να σου αναφωνώ:

Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε

                                                                         

 

 

                                                                                                         

 

                        Ομάδα Εθελοντών «ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΚΙΡΡΑΣ»